Hoe vlot vinden Brusselse jongeren hun weg naar de arbeidsmarkt?
view.brussels, het Brusselse Observatorium voor werk en opleiding, bestudeerde voor het eerst in detail welke opleidingen de beste kansen op een job bieden. De resultaten van de studie tonen ook aan dat de kansen sterk verschillen tussen de verschillende wijken.
Afgestudeerd, en wat nu? Elke zomer schrijven zo'n 6.000 Brusselse jongeren zich voor het eerst als werkzoekende in bij Actiris. 17% van hen bezit geen diploma, 4 op de 10 behaalde een diploma secundair onderwijs en iets minder dan een derde is in het bezit van een diploma hoger onderwijs. 12,5% heeft een niet-erkend buitenlands diploma. Opvallend is dat de nieuwe jonge vrouwelijke werkzoekenden vaker (37,9%) een diploma hoger onderwijs hebben dan hun mannelijke tegenhangers (22,7%).
Vrouwen vinden vaker werk, zorg en onderwijs scoren hoog
Van de hele groep bestudeerde jongeren heeft een jaar later 54,9% langer dan 28 dagen aan een stuk een job gehad. Bekijken we de bredere "positieve uitstroom" (naar een job, opleiding, studies of stage), dan klimt dat cijfer naar 7 op de 10.
Wanneer we het studieniveau onder de loep nemen, zien we dat bacheloropleidingen (77,5%) en masterdiploma's (75%) de hoogste uitstroompercentages geven. Ongeveer de helft van de jongeren met een diploma middelbaar onderwijs vindt binnen het jaar werk, bij zij die geen diploma op zak hebben daalt dit verder naar een derde. De conclusie is dus erg duidelijk: een diploma is een grote troef bij de zoektocht naar werk.
Een groter deel van de vrouwen (56,8%) dan van de mannen (51,8%) vindt binnen het jaar werk. Dat heeft vooral te maken met het hogere studieniveau bij de werkzoekende jonge vrouwen, maar het valt ook op dat ze vaker kiezen voor studierichtingen met meer kansen op een job, zoals in de zorg en het onderwijs.
Bekijken we die studierichtingen van nabij, dan zien we dat opleidingen in de zorg een erg hoge uitstroomgraad kennen. Dat is zo voor onder andere kinderverzorging, verpleging en verpleegkunde, paramedische richtingen, sociaal werk, verpleegkunde, psychologie en pedagogie. Ook studies in het onderwijs springen eruit, met een uitstroomgraad van maar liefst 94,5%. Verder doen ook opleidingen in economische richtingen het goed. Kunstrichtingen scoren over het algemeen het zwakst.
Jobkansen verschillen van wijk tot wijk
De analyse werpt ook een blik op geografische verschillen binnen Brussel. De cijfers tonen duidelijk aan dat jongeren uit de zogenaamde "arme sikkel" rond de vijfhoek minder vaak hogere studies afmaken. Bijna 1 op de 4 jongeren heeft er geen diploma secundair, in de andere wijken is dat maar 1 op 6. Die lagere scholingsgraad gaat ook gepaard met een lagere uitstroomgraad naar werk: ongeveer de helft van de jongeren uit de arme sikkel had na een jaar werk, tegenover 60% in andere wijken.
Tot slot valt het op dat, zelfs bij een gelijk studieniveau, jongeren uit wijken rond de kanaalzone en Sint-Joost-ten-Node toch minder vaak werk hebben. Herkomst en/of woonplaats lijken dus ook een significante invloed te hebben op hun tewerkstellingskansen.
"De wijk waar een jongere vandaan komt zou niet mogen uitmaken, het zijn hun competenties en motivatie die tellen. Bij Actiris hebben we meerdere initiatieven genomen om te strijden tegen discriminatie bij aanwerving. Select Actiris biedt werkgevers een gratis en discriminatievrije rekrutering aan en kan ook tips op maat geven over positief omgaan met diversiteit op de werkvloer. Actiris Inclusive, antidiscriminatiedienst, helpt en begeleidt werkzoekenden die slachtoffer waren van discriminatie en reikt hen concrete oplossingen aan. Een openbare dienst als de onze moet alle mogelijke maatregelen maken om de toegang tot werk gelijker te maken, en dat doen we ook", benadrukt Grégor Chapelle, directeur-generaal van Actiris.
En wat met de coronacrisis?
De voorbije maanden begon de jeugdwerkloosheid in Brussel sterk te stijgen naar aanleiding van de coronacrisis. In juni ging het om een toename van 13,5%. Bij de jongeren die zich voor het eerst inschrijven bedroeg de stijging zelfs 43,6%. Een tragere doorstroming naar werk voor zij die deze zomer afstuderen en mogelijk ook voor de komende jaren is zeer waarschijnlijk.
Hoewel de gegevens uit het onderzoek dateren van voor de uitbraak van de crisis, blijven de resultaten ongetwijfeld relevant. Groepen die het moeilijk hebben om werk te vinden zullen het in de komende crisistijd nog moeilijker krijgen dan andere. Ook in 2020 zullen laaggeschoolde jongeren bijvoorbeeld minder snel een job vinden dan jongeren met een (hoger) diploma en zullen jongeren met een diploma in de zorg of in het onderwijs minder moeite ondervinden bij het vinden van werk, gezien de grote vraag.
"Ik vind het enorm interessant om te zien dat essentiële beroepen in de zorg en in het onderwijs, waarvan we de laatste tijd hebben gezien hoe belangrijk ze zijn, bijna een garantie op werk zijn. Aan jongeren die twijfelen om voor die sectoren te kiezen, zou ik zeggen: zeker doen! Aan jongeren die nog geen duidelijk idee hebben of die vrezen dat de crisis hun jobkansen zal verpesten, zeg ik: kom je inschrijven bij Actiris. Jongeren kunnen vandaag, in deze moeilijke tijden, rekenen op Actiris voor oplossingen. Of dat nu een stage, een opleiding, een job of gewoon begeleiding is", besluit Grégor Chapelle.
Bekijk hier het volledige Brusselse schoolverlatersrapport.